Naslov (srp)

Ispitivanje povezanosti redoks statusa i telomera – telomeraza sistema kod bolesnika sa akutnim infarktom miokarda : doktorska disertacija

Autor

Vukašinović, Aleksandra R., 1988-

Doprinosi

Nešković, Aleksandar, 1959-
Kotur-Stevuljević, Jelena, 1969-
Ostanek, Barbara
Zdravković, Marija, 1973-
Bogavac-Stanojević, Nataša, 1971-

Opis (srp)

Kardiovaskularne bolesti ostaju vodeći uzrok smrtnost širom sveta i u Srbiji. Upatofiziološkoj osnovi ovih bolesti leži aterosklerotski proces. Razvoj i napredovanjeaterosklerotskog procesa usko su povezani sa oksidativnim stresom kao i narušenom funkcijom DNKgledano kroz telomera-telomeraza sistem. U ovom istraživanju, pažnja je bila usmerena na bolesnikesa akutnom infarkom miokarda sa elevacijom ST segmenta lečenih perkutanom koronarnomintervencijom (pPCI), u okviru kojih su analizirani MINOCA bolesnici i bolesnici bez ugrađenogstenta kao zasebne podgrupe. Parametri telomera-telomeraza sistema (dužina telomera leukocita iaktivnost enzima telomeraze) kao i parametri redoks statusa (prooksidativni, antioksidativni ioksidativni skor) analizirani su prvi put u populaciji u Srbiji, stoga je određen njihov referentni opseg.U ovoj studiji urađena je i optimizacija i validacija metoda za određivanje telomera-telomerazasistema. Pokazano je da se kod bolesnika značajno skraćuje dužina telomera leukocita periferne krviskraćuje, pre pPCI, dok se nakon pPCI povećava, i šest meseci od akutnog infarkta miokarda ponovose vraća na nivo kao u trenutku pre pPCI. Sa druge strane, aktivnost enzima telomeraze se povećavapre pPCI i ostaje povišena i 6 meseci nakon akutnog infarkta miokarda. U krvi ovih bolesnika izmerenje i povećan oksidativni stres odnosno povišen prooksidativni i oksidativni skor pre pPCI, dok seposle pPCI vrednost porooksidativnog skora smanjuje progresivno sve do 6 meseci nakon akutnoginfarkta miokarda. Sa druge strane, vrednosti oksidativnog skora posle pPCI se smanjuju i potom seponovo povećavaju nakon 6 meseci. Nasuprot njima, antioksidativni skor je snižen pre pPCI u odnosuna bolesnike i ostaje nizak 6 meseci nakon akutnog infarkta miokarda. Poređenje grupa bolesnika jepokazalo da je dužina telomera leukocita bila značajno duža kod kontrolne grupe u odnosu nakardiovaskularne bolesnike, dok je aktivnost enzima telomeraze značajno viša kod svih podrupabolesnika u odnosu na kontrolnu grupu. Prooksidativni i oksidativni skor najviši su bili kod MINOCAbolesnika i bolesnika bez stenta u odnosu na ostale grupe bolesnika i zdrave osobe, koji su imali sličnevrednosti. Nasuprot njima, antioksidativni skor je bio niži kod MINOCA bolesnika i bolesnika bezstenta u odnosu na ostale grupe bolesnika i zdrave osobe. Slično kretanje parametara redoks stausa itelomera-telomeraza sistema pokazano je u nekoliko tipova uzoraka ovih bolesnika analiziranih uovom istraživanju, kao što su arterijska krv pre pPCI i tromboaspirat dobijen tokom pPCI. S obziromna to da postoji konstantna potreba za specifičnijim markerima koji će u ranom stadijumu specifičnoukazati na akutni infarkt miokarda i eventulano biti korisni u praćenju ishoda bolesnika, noviparametri redoks statusa i telomera-telomeraza sistema kombinovni su sa osnovnim biohemijskimparametrima upotrebom statistističke analize glavnih komponenti, kako bi se dobili sveobuhvatnijifaktori sa dovoljnom tačnosti i specifičnosti da ispune pomenute zahteve...

Opis (srp)

Medicinske nauke - Medicinska biohemija / Medical sciences - Medical biochemistry Datum odbrane: 16.10.2023.

Opis (eng)

Cardiovascular diseases remain the leading cause of death worldwide and in Serbia. Itspathophysiological base is atherosclerosis. Development and progression of atherosclerotic processis tightly connected to oxidative stress and DNA dysfunction, evaluated through the telomeretelomerasesystem. In this study, the target group were patients with acute myocardial infarction,candidates for primary percutaneous intervention (pPCI), which also included MINOCA and patientswithout stent implementation. Since parameters of the telomere-telomerase system (leukocytetelomere length and telomerase activity) as well as parameters of redox status (prooxidative,antioxidative and oxidative score) were analyzed for the first time in the Serbian population, thereference values were calculated. Additionally, in our study, telomere-telomerase systemmeasurement methods were optimised and in-house validation was performed in order to evaluate itspossible clinical use. It was shown that leukocyte telomere length is reduced in the acute state beforepPCI, while its increase was noticed after pPCI, and again decrease six months after the acutemyocardial infarction. On the other side, telomerase activity was increased before pPCI and stayedelevated even six months after the acute myocardial infarction. Severe oxidative stress is measuredin the blood of these patients, more precise, increased values of prooxidative and oxidative scores arenoticed before pPCI, while after pPCI prooxidative score values were reduced and stayed low sixmonths after the acute myocardial infarction. Oxidative stress showed lower values after pPCI andonce again increased its values six months after the intervention. Oppositely, the antioxidative scoreis reduces in samples before pPCI compared to healthy controls, while its values were dramaticallyreduced after the pPCI and stayed low six months after the acute myocardial infarction. Analyzingthe groups of patients, leukocyte telomere length was significantly longer in healthy persons than inall cardiovascular patients, while telomerase activity was significantly higher in all cardiovascularpatients compared to healthy persons. Prooxidative and oxidative score had the highest value inMINOCA and patients without stent compared to other patients’ groups and healthy persons as well.All opposite, antioxidative score had the lowest value in MINOCA and patients without stentcompared to other patients’ groups as well as healthy persons. Similar trend of parameters’ valueswas noticed in redox status parameters and telomere-telomerase system parameters analyzed indifferent sample types included in this research, like arterial blood sampled before pPCI and thrombusobtained during pPCI. Since there is always a need for more specific biomarkers that will be able toindicate the disease in an early stage or efficiently monitor disease outcome, new parameters of redoxstatus and the telomere-telomerase system were combined with basic biochemical parameters usingstatistical principal component analysis in order to obtain new comprehensive factors, specific andsensitive enough to fulfill expectations...

Jezik

srpski

Datum

2023

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 3.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 3.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/at/legalcode

Predmet

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Farmacija

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Medicinska hemija i biohemija

akutni infarkt miokarda, ateroskleroza, relativna dužina telomera leukocita, aktivnost enzima telomeraze, redoks status, novi biomarkeri

615:616.127-005.8(043.3)

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Farmacija

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Medicinska hemija i biohemija

acute myocardial infarction, relative leukocyte telomere length, telomere enzyme activity, redox status, novel biomarkers