Naslov (srp)

Toksični efekti niskih doza olova na modelu subakutne izloženosti pacova : doktorska disertacija

Autor

Javorac, Dragana, 1992-

Doprinosi

Bulat, Zorica, 1964-
Antonijević, Biljana, 1964-
Buha Đorđević, Aleksandra, 1984-
Bulat, Petar, 1961-

Opis (eng)

Recent research indicates that exposure to very low lead doses can be harmful. Data on thetoxic mechanisms and effects of lead from previous animal and human studies are mainly based onexposure to high doses, and therefore there is a need to investigate the toxic mechanism and todetermine toxic effects under conditions of prolonged exposure to low lead doses. Having this inmind, the aim of this dissertation was to examine the effects of low lead doses on various organs andorgan systems in a subacute exposure rat model.The study was conducted on an animal model of Wistar rat. The rats were divided into 7groups, with 6 rats in each, where one of the them was a control group. The rats from 6 other groupswere treated for 28 days with increasing doses of 0.1; 0.5; 1; 3; 7; 15 mg Pb /kg b.w./day. After 24hours from the last dose, rats were sacrificed and blood and organs were taken away for furtheranalysis. Haematological parameters, biochemical parameters, hormones, oxidative statusparameters, bioelements, and lead were determined in the blood, while the organs were subjected topathohistological analysis and determination of oxidative status parameters, bioelements, lead andacetylcholinesterase enzyme activity. The use of lead in six low-increasing doses enable themodelling of the dose-response relationship and the obtaining of the Benchmark dose for the testedtoxic effects.The results showed that lead at low doses can have toxic effects on almost all examinedorgans. The obtained results provide insight into the distribution of the lead between blood and tissuesas well as the internal doses of lead that lead to harmful effects. Altered profiles of hematological andbiochemical parameters, together with altered levels of bioelements, oxidative stress, alteredacetylcholinesterase activity, and pathohistological analysis of examined tissues, indicate adverseeffects after subacute lead exposure. The greatest scientific contribution of this doctoral dissertationis the examination of dose-response relationships for each individual parameter as well as thedetermination of the Benchmark dose, which will further contribute to a safer assessment of humanhealth risk of low lead dose exposure. The lowest Benchmark dose obtained in the study was for theeffect of reducing testosterone levels in rat serum, which is a critical toxic effect of the study. Thenext determined effects are inhibition of SOD in the kidneys, increased levels of Cu in the femur,decreased Cu in the blood and increased MDA levels in the heart, then, an increase in TOS in thebrain, an increase in Zn in the pancreas and a decrease in Cu in the liver.

Opis (srp)

Novija istraživanja ukazuju da svaka izloženost olovu, pa čak i veoma niskim dozama možebiti štetna. Podaci o toksičnim mehanizmima i efektima olova iz dosadašnjih animalnih i humanihstudija se uglavnom zasnivaju na izloženosti visokim dozama, te stoga postoji potreba da se ispitajumehanizmi toksičnog dejstva i da se utvrde toksični efekti u uslovima produžene izloženosti niskimdozama olova. Imajući navedeno u vidu, cilj ove disertacije bio je da se na modelu subakutneizloženosti pacova ispita uticaj niskih doza olova na različite organe i sisteme organa.Studija je sprovedena na animalnom modelu Wistar pacova koji su podeljeni u 7 grupa po 6jedinki od kojih je jedna grupa bila kontrolna a 6 ostalih grupa je tretirano tokom 28 dana rastućimdozama olova 0,1; 0,5; 1; 3; 7; 15 mg Pb/kg t.m./dan. Nakon 24 h od poslednje doze, pacovi sužrtvovani na human način a krv i organi su uzeti na dalju analizu. U krvi su određivani hematološkiparametri, biohemijski parametri, hormoni, parametri oksidativnog statusa, bioelementi i olovo, doksu organi podvrgnti patohistološkoj analizi i u njima su određivani parametri oksidativnos stausa,bioelementi, olovo i aktivnost enzima acetilholinesteraze. Primena olova u šest niskih rastućih dozaomogućila je modelovanje odnosa doza-odgovor i dobijanje Benchmark doza za ispitivane toksičneefekte.Rezultati su pokazali da olovo pri niskim dozama, može ispoljiti toksične efekte skoro na svimispitivanim organima. Dobijeni rezultati daju uvid u distribuciju olova između krvi i tkiva kao iinternim dozama olova koje dovode do štetnih efekata. Izmenjeni profil hematoloških i biohemijskihparametara, zajedno sa izmenjenim nivoima bioelemenata, nastalim oksidativnim stresom,izmenjenom aktivnošću acetilholinesteraze i patohistološkom analizom ispitivanih tkiva, ukazuju natoksične efekte nakon subakutne oralne ekspozicije olovu. Najveći naučni doprinos ove doktorskedisertacije je ispitivanje zavisnosti doza–odgovor za svaki pojedinačni parametar kao i određivanjeBenchmark doze, koja će dalje doprineti sigurnijoj proceni rizika po zdravlje ljudi pri izloženostiniskim dozama olova. Najniža Benchmark doza dobijena u studiji je za efekat smanjenja nivoatestosterona u serumu pacova što predstavlja kritični toksični efekat studije. Sledeći efekti jesuinhibicija SOD u bubrezima, povećanje nivoa Cu u femuru, sniženje Cu u krvi i povećanje MDA usrcu, a zatim, povećanje TOS u mozgu, povećanje Zn u pankreasu i sniženje Cu u jetri.

Opis (srp)

Farmacija - Toksikologija / Pharmacy- Toxicology Datum odbrane: 26.09.2022.

Jezik

srpski

Datum

2022

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 3.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 3.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/at/legalcode

Predmet

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Toksikologija

lead, low doses, subacute exposure, Wistar rats, bioelements, oxidative stress, testosterone, thyroid hormones, Benchmark modelling

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Toksikologija

olovo, niske doze, subakutna izloženost, Wistar pacovi, bioelementi, oksidativni stres, testosteron, tiroidni hormoni, Benchmark modelovanje

615.916(043.3)