Adam Smit kao kritičar ranog kapitalizma
APSTRAKT: Rad ukazuje da je potredno čitanje Smitovog dela sa aspekta njegovih različitih kritika ranog kapitalizma kako bi se izbegla gruba pojedostavljenja koja su prisutna u prenoše- nju njegovih osnovnih postavki kroz udžbenike ekonomije. Kroz te kritike sagledava se njegovo protivljenje kolonijalnoj politici, monopolima spoljne trgovine, monopolima kao takvim i merkantilizmu kao sistemu, svaka na višem nivou apstrakcije Istovremeno, nje- govo zastupanje neophodne državne intervencije u cilju održavanja privrede zasnovane na slodobnom tržištu, te uviđanje potrebe da država stvara i izdržava javna dobra svrstava ga u preteče modernih ekonomista. Njegov pristup slobodnom tržištu zasnovano je na etici umerenosti koja zaslužuje poseban rad.
ABSTRACT: The paper points out that the reading of Smith’s work should follow his various critiques of early capitalism in order to avoid the crude simplifications present in the presentation of his views in economics textbooks. These critiques consist of his opposition to colonial policies, monopolies on foreign trade, monopolies as such and mercantilism as an eco- nomic system, each on a higher level of abstraction. Simultaneously his support of neces- sary state intervention with the goal of sustaining a free market economy, as well as his recognition that the state needs to provide public goods, classifies him as a predecessor of modern economists. His view of the free market as based on the ethics of moderation deserves a separate paper.
srpski
2018
© All rights reserved
KLJUČNE REČI: ADAM SMIT , KAPITALIZAM , KRITIKA
KEY WORDS: ADAM SMITH, CAPITALISM, CRITIQUE