Naslov (srp)

Aspekt i temporalna progresija u narativnom diskursu : doktorska disertacija

Autor

Xiaolei, Jin, 1966-, 15625063

Doprinosi

Polovina, Vesna, 1953-, 12407399
Moskovljević Popović, Jasmina, 1960-, 12551783
Ding, Chao, 57601289

Opis (srp)

Ovaj rad predstavlja diskursno istraživanje aspekta u kineskom jeziku u kontrastiranju sa srpskim jezikom. Iz ugla temporalne strukture narativnog diskursa, i na osnovu hipoteze o progresiji referentnog vremena, postulata o strukturi „istaknutosti i pozadine” narativnog diskursa i teorije retoričke strukture, istražujemo funkcionalno-semantička značenja aspekta i njegovu ulogu u izražavanju temporalne progresije (TP) u narativnom diskursu. Polazeći od karakteristika kineskog jezika, pri čemu je aspekatska kategorija predstavljena kao tročlani sistem koji čine različiti jezički izrazi (glagolske osnove, aspekatske konstrukcije, aspekatski markeri), bavićemo se aspekatskim sistemom u kome se mogu na osnovu semantičnog značenja [+ograničenost] klasifikovati dve podgrupe koje čine privativne opozicije, i to ona koja izražava ograničenu radnju i ona u čijoj je semantici odsutno ovo značenje. U okviru našeg istraživanja, putem korpusne, kvantitativne, empirijske i kontrastivne analize, detaljno se istražuju temporalno-aspekatska značenja sva tri člana aspekatskog sistema, uključujući i njihove podgrupe, klase i članove, kao i njihove korelacije i diskursne funkcije u izražavanju TP narativnog diskursa. U tom pogledu, preispituju se i sličnosti i razlike u aspekatskom izražavanju temporalne progresije između dva kontrastirana jezika. Potvrđeno je da aspekatsko značenje, odnosno, ograničenost, igra važnu ulogu u izražavanju temporalne progresije narativnog diskursa, posebno u kineskom jeziku gde ne postoji gramatička kategorija vremena. Takođe je potvrđeno da između kineskog i srpskog jezika postoji bitna razlika u načinu izražavanja aspekta, koja se ogleda prvenstveno u tome što u srpskom jeziku postoji aspekatska kategorija čije jezgro predstavlja prototipska gramatička kategorija glagolskog vida, dok u kineskom jeziku centar aspekatskog sistema predstavlja glagolski opšti aspekt, kao nemarkirani jezički izraz za aspektualnost. Gramatički aspekt u kineskom jeziku sastavljen je od nekoliko aspekatskih markera (rečca), koji opciono vrše aspekatsku modifikaciju značenja glagolske lekseme i predstavljaju markirani član aspekatskog sistema. Pored toga, ovaj rad će nastojati da pokaže da glagoli u opštem aspektu u kineskom jeziku u TP narativnog diskursa najviše pokazuju vidsku vrednost svršenih glagola u srpskom jeziku, a da su srpski semantički ekvivalenti aspekatskih konstrukcija uglavnom akciono modifikovani glagoli, kao i to da, uz iii primetno nepoklapanje kako po gramatičkom značenju, tako i po diskursnoj funkciji, ipak postoji primarna usklađenost u vidskoj vrednosti između gramatičkih aspekatskih markera u kineskom jeziku s jedne, i vidskih glagolskih oblika u srpskom jeziku s druge strane. Ovaj rad će, dakle, osim ukazivanja na razlike između predmetnih jezika, pokazati i da postoji nešto što im je zajedničko, a što se pre svega vidi u organizaciji temporalne strukture na makro nivou diskursa i drugim diskursnim principima. Sve ovo govori u prilog tezi da je, bez obzira na kom se jeziku pripovedalo, čovekovo iskustvo o narativnom vremenu slično. U pronalaženju tih sličnosti i razlika otkriva se značaj i perspektiva diskursne analize u lingvističkom istraživanju.

Opis (srp)

Opšta lingvistika, tekstlingvistika, sinologija / General Linguistics, text linguistics, Sinology Datum odbrane: 15.06.2020.

Opis (eng)

This dissertation presents a discursive investigation of aspect in Chinese language in comparison with Serbian language. The functional-semantic meaning of aspect and its role in expressing temporal progression (TP) in narrative discourse is examined from the perspective of the temporal structure of narrative discourse, and is based on the hypothesis about the progression of the referent time, the postulate of the foregrounded-backgrounded structure of narrative discourse, as well as on the theory of rhetorical structure. Starting from the characteristics of Chinese language, with the category of aspect presented as a three-layered system comprised of language expressions of different rank (the general or lexical aspect, the aspectual constructions, and the grammatical aspect), we will deal with aspectual system where two subgroups could be delineated on the basis of semantic meaning [+boundedness], namely, the subgroup expressing bounded action, and the other whose semantics lacks this meaning. Within the framework of our research we will use statistical corpus analysis, as well as empirical and contrastive analysis for a detailed investigation of the temporal-aspectual meanings of all three layers of the aspectual system, including its subgroups, classes and members, as well as their correlations and discursive functions in expressing TP of the narrative discourse. In that regard both the similarities and the differences in aspectual expression of TP between the two contrasted languages will be investigated. It has been confirmed that the aspectual meaning, that is, the boundedness, plays an important role in TP in the narrative discourse, particularly in Chinese language in which the grammatical category of time does not exist. It has also been confirmed that there is a significant difference in the aspectual expression between the Chinese and Serbian language, which is primarily reflected in the fact that Serbian does have an aspectual category the core of which is the prototypical grammatical category of aspect, while in Chinese, the center of the aspectual system is represented by the general aspect of the verb, as an unmarked linguistic expression for aspectuality. Grammatical aspect in Chinese is made up of several aspectual markers which optionally effect the aspectual modification of the meaning of the verb’s lexeme and represent the marked members of the v aspectual system. In addition, this dissertation will endeavor to show that verbs in general aspect in Chinese in TP of narrative discourse show to the largest degree the aspectual value of perfective verbs in Serbian, and that the Serbian semantic equivalents of the aspectual constructions are predominantly the aktionsart modified verbs, as well as that, with noticeable discrepancy in both grammatical meaning and discursive function, there is nevertheless a primary correspondence in the aspectual value between, the grammatical aspectual markers in Chinese language on one hand,, and aspectual verbal forms in Serbian on the other. Therefore, in addition to pointing out the differences between the two languages in question, this dissertation will also show that they share some things in common, evident primarily in the organization of temporal structure on the macro level of discourse and in other discursive principles. All this goes to support the thesis that, no matter what is the language used to tell stories, human experience of narrative time is similar. It is in the discovery of these similarities and differences that the significance and the perspective of discursive analysis in linguistic research is revealed.

Jezik

srpski

Datum

2019

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 2.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 2.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/at/legalcode

Predmet

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Srpski jezik

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Kineski jezici

aspekt, temporalna progresija, ograničenost, glagol, aspekatskakonstrukcija, aspekatski marker, narativni diskurs, kineski jezik, srpski jezik

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Srpski jezik

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Kineski jezici

aspect, temporal progression, boundedness, verb, aspectual construction, aspectualmark, narrative discourse, Chinese, Serbian