Naslov (srp)

Fragmentacija spavanja izazvana eksperimentalno po modelu apneje u spavanju: bihejvioralne, elektrofiziološke, biohemijske i strukturne promene : doktorska disertacija

Autor

Grubač, Željko,

Doprinosi

Puškaš, Nela, 1971-
Hrnčić, Dragan, 1983-
Stanojlović, Olivera, 1964-
Rašić-Marković, Aleksandra, 1971-
Simić, Tatjana, 1964-
Martić Popović, Vesna, 1964-
Mladenović, Dušan, 1980-

Opis (srp)

Poremećaj arhitekture spavanja, naročito visokofrekventna fragmentacija spavanja po modelu opstruktivne apneje u spavanju (OSA), je često udružen sa različitim neuro-psihijatrijskim komorbiditetima, a mehanizmi ove interreakcije su još uvek nerazjašnjeni.Ciljevi ovog istraživanja bili su utvrđivanje funkcionalnih i biohemijskih promena u centralnom nervnom sistemu (CNS), koje su nastale usled akutne, subakutne i hronične fragmentacije spavanja po modelu OSA. Posebna pažnja posvećena je pronalasku mehanizama nastanka uočenih promena.Ispitivan je uticaj fragmentacije spavanja na ekscitabilnost CNS-a, bihejvioralna obeležja karakteristična za anksioznost i depresiju, kao i uticaj na učenje i pamćenje. Biohemijskom analizom obuhvaćeni su parametri oksidativnog stresa i nivo citokina u hipokampusu, talamusu i korteksu, kao i hormonski status nakon fragmentacije. Takođe, istraživan je i proces neurogeneze i gliogeneze u hipokampusu eksperimentalnih životinja.Životinje kojima je fragmentisano spavanje bilo akutno ili hronično, razvile su hiperekscitabilnost CNS-a i veću podložnost za nastanak konvulzivnih napada. Dodantno, kontinuirano su eksprimirale ponašanje karakteristično za anksioznost i depresiju, kao i kognitivni deficit direktno proporcionalan vremenu za koje je arhitektura spavanja bila narušena. U hipokampusu, talamusu i korteksu životinja sa fragmentisanim spavanjem detektovana je pojava oksidativnog stresa, a nivoi IL-β i IL-6 bili su poremećeni u moždanim strukturama nakon hroničnog tretmana. Takođe, fragmentacija spavanja uzrokovala je i hormonski disbalans. Imunohistohemijskom analizom nisu opservirane promene u neurogenezi dentatnog girusa u hipokampusu.Fragmentacija spavanja uzrokovala je značajne neuropsihijatrijske promene, kako u akutnom, tako i u hroničnom tretmanu koje su se manifestovale povećanom ekscitabilnošću CNS-a, karkterističnim bihejvioralnim obrascima za anksioznost i depresiju u svim eksperimentalnim testovima, kao i biohemijskim i imunohistohemijskim promenama koje potencijalno mogu predstavljati mehanizam ove interakcije.

Opis (srp)

Medicina -Fiziološke nauke / Medicine- Physiological Sciences Datum odbrane: 25.12.2023.

Opis (eng)

Sleep architecture disorder, particularly high-frequency sleep fragmentation in the model of obstructive sleep apnea (OSA), is often associated with various neuro-psychiatric comorbidities, and the mechanisms of this interaction are still unclear.The objectives of this study were to determine the functional and biochemical changes that occur in the central nervous system (CNS) as a result of acute, subacute, and chronic sleep fragmentation in the OSA model, as well as to investigate potential mechanisms leading to these changes. Functional assessments included the impact of sleep fragmentation on the excitability of CNS neurons, behavioral characteristics associated with anxiety and depression, and cognitive abilities. Biochemical assessments included parameters of oxidative stress and levels of proinflammatory cytokines in brain structures, as well as hormonal status after fragmentation. Immunohistochemical analysis examined the processes of neurogenesis and gliogenesis in the hippocampus.Animals with acute or chronic sleep fragmentation developed hyperexcitability of CNS neurons and increased susceptibility to convulsive seizures. They also exhibited behaviors associated with anxiety and depression, as well as cognitive dysfunction proportional to the duration of sleep architecture disruption. Oxidative stress was observed in the hippocampus, thalamus, and cortex of animals with fragmented sleep, and levels of IL-β and IL-6 were disrupted in brain structures after chronic treatment. Sleep fragmentation also caused hormonal imbalance. No changes in neurogenesis in the dentate gyrus of the hippocampus were observed.Sleep fragmentation resulted in significant neuropsychiatric changes, both in acute and chronic treatment, manifested by increased excitability of CNS neurons, characteristic behavioral patterns of anxiety and depression in all experimental tests, as well as biochemical and immunohistochemical changes that potentially represent the mechanism of this interaction.

Jezik

srpski

Datum

2023

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 3.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 3.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/at/legalcode

Predmet

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Fiziologija

Sleep fragmentation, OSA, epilepsy, anxiety, depression, cognition, oxidative stress, hormones, interleukins

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Fiziologija

Fragmentacija spavanja, OSA, epilepsija, anksioznost, depresija, kognicija, oksidativni stres, hormoni, interleukini

612.821.7:616.89(043.3)