Naslov (srp)

Istraživanje izloženosti fizičkom i psihičkom nasilju stanovništva Srbije : doktorska disertacija

Autor

Obradović-Tomašević, Biljana, 1967-, 59180553

Doprinosi

Šantrić Milićević, Milena, 1968-, 12771943
Terzić-Šupić, Zorica, 1970-, 12809831
Nešić, Dejan, 1974-, 12880231
Doder, Radoje, 1958-, 51566601

Opis (eng)

Violence is a human rights violation and a major public health problem that is reflected through the burden to society with often unpredictable consequences. The most severe forms of violence are leading to the loss of human lives, and the World Health Organization estimates that violence is the fourth global leading cause of death, meaning that more than 1.3 million people worldwide die from the effects of violence annually. Given that preventing exposure to violence at the same time can have a positive impact on a wide range of health problems, combating interpersonal violence must be a strategic public health goal. The objective of the study was to determine the prevalence of victimization and the prevalence of perpetration according to the demographic and socio-economic characteristics of respondents, the place of exposure, to examine whether there are differences in health characteristics and health risk factors in relation to the incidence and type of violence, identifying potential predictors of physical and psychological violence and identifying vulnerable population groups, examining help-seeking modalities of victims, and respondents’ perceptions of social support in relation to violence exposure, and defining a clinically and socially useful set of factors for assessing risk of victimization. Method: This is a secondary analysis of the original data about the exposure to physical and psychological violence taken from the “2013 Survey of the Health of the Population of Serbia”. In a cross-sectional study of a representative sample of persons aged 15 years and over were analyzed 55 variables of 14,623 respondents and 6500 households. The responses rates were high: 88.4% for physical victimization, 87.3% for psychological victimization, 81.8% for physical perpetration, and 85.6% for psychological perpetration as well as from 53.5 to 85.2% on questions about the help-seeking. The data obtained in this study were analyzed using descriptive and analytical statistics (Chi square test and regression models). Results: In 2013, 13.9% of persons aged 15 and over were exposed to physical and psychological violence (physical 3.7%, psychological 10.2%), while the prevalence of physical perpetrators was 2.6%, and psychological perpetrators 3.0%. The highest percentage of respondents was exposed to physical violence in the street (1.7%), followed by domestic violence (1.3%) and 0.7% in school / workplace. The highest prevalence of psychological violence is 3.6% in school / workplace, followed by 3.5% in the family, and 3.0% in the street. The prevalence of exposure to physical violence was the same for both sexes, 1.8%, higher in urban areas (2%) and in households with a low welfare index (1.8%)...

Opis (srp)

Nasilje je kršenje ljudskih prava i značajan javnozdravstveni problem koji utiče na živote miliona ljudi čitave planete svake godine i dovodi do narušavanja fizičkog i psihičkog zdravlja. Veličina ovog problema se reflektuje kroz opterećenje društva sa često nesagledivim posledicama. Najteže forme nasilja dovode do gubitka ljudskih života a Svetska zdravstvena organizacija procenjuje da je nasilje četvrti globalni vodeći uzrok smrti što znači da više od 1,3 miliona ljudi širom sveta godišnje umre od posledica nasilja. S obzirom da sprečavanje izloženosti nasilju istovremeno može pozitivno uticati na širok spektar zdravstvenih problema, borba protiv interpersonalnog nasilja mora biti strateški cilj javnog zdravlja. Ciljevi istraživanja su bili da se utvrdi prevalencija izloženosti nasilju i prevalencija nasilničkog ponašanja prema demografskim, socijalno-ekonomskim karakteristikama ispitanika i prema mestu izloženosti, da se ispita da li postoje razlike u zdravstvenim karakteristikama i faktorima rizika za pojavu hroničnih oboljenja u odnosu na pojavu nasilja prema mestu izloženosti, identifikovanje potencijalnih prediktora fizičkog i psihičkog nasilja i identifikovanje ranjivih populacionih grupa, ispitivanje modaliteta obraćanja za pomoć žrtava nasilja, i percepcije ispitanika o socijalnoj podršci u odnosu na izloženost nasilju i definisanje klinički i socijalno upotrebljivog skupa faktora za procenu rizika od izloženosti nasilju. Metod: Ovo je sekundarna analiza originalnih podataka o izloženosti fizičkom i psihičkom nasilju dobijenih iz „Istraživanja zdravlja stanovništva Srbije u 2013. godini“. U studiji preseka koja je urađena na reprezentativnom uzorku stanovnika Srbije starosti 15 godina i više ukupno je analizirano 55 varijabli ispitanika (14623 ispitanika) i njihovih domaćinstava (6500 domaćinstava). Dobijene su visoke stope odgovora na pitanja o nasilju: 88,4% za izloženost fizičkom, 87,3% za izloženost psihičkom nasilju, 81,8% za ispoljavanje fizičkog a 85,6% ispoljavanje psihičkog nasilja kao i od 53,5 do 85,2% na pitanja o obraćanju žrtava nasilja za pomoć. Primenjene su metode deskriptivne i analitičke statistike (Hi kvadrat test i regresioni modeli). Rezultati: Tokom 2013. godine 13,9% osoba starosti 15 i više godina je bilo izloženo fizičkom i psihičkom nasilju (fizičkom 3,7%, psihičkom 10,2%) dok je prevalencija nasilnika fizičkog nasilja je bila 2,6%, a psihičkog 3,0 %. Najveći procenat ispitanika bio je izložen fizičkom nasilju na ulici (1,7%), zatim u porodici (1,3%) i 0,7% u školi/na radnom mestu. Najveća prevalencija izloženosti psihičkom nasilju je 3,6% u školi/na radnom mestu, zatim 3,5% u porodici i 3,0% na ulici. Prevalencija izloženosti fizičkom nasilju je ista za oba pola 1,8%, a veća je u gradskim sredinama (2%) i u domaćinstvima sa niskim indeksom blagostanja (1,8%)...

Opis (srp)

Medicina - Javno zdravlje / Medicine - Public Health Datum odbrane: 10.09.2020.

Jezik

srpski

Datum

2020

Licenca

Ovo delo je licencirano pod uslovima licence
Creative Commons CC BY-NC-ND 2.0 AT - Creative Commons Autorstvo - Nekomercijalno - Bez prerada 2.0 Austria License.

http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/at/legalcode

Predmet

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Socijalna medicina

physical violence; psychological violence; predictive models; vulnerablepopulation groups; Serbia

OSNO - Opšta sistematizacija naučnih oblasti, Socijalna medicina

fizičko nasilje; psihičko nasilje; prediktivni modeli, vulnerabilnepopulacione grupe; Srbija

616-058(497.11)(043.3)